124
TÜRK-İSLAM TARİHİ
1. Talas Savaşı'nın,
I. Türklerin İslamiyet’i kabul etmeye başlaması
II. Kâğıt yapma tekniğinin Çin dışında da yaygınlaşması
III. İslamiyet’in Orta Asya'da yayılması
IV. Çinlilerin Orta Asya'ya egemen olmalarının engellenmesi
gibi sonuçlarından hangileri "Savaşlar kültürel etkileşimde rol oynamaktadır." yargısına kanıt olarak gösterilebilir?
A) I ve II B) III ve IV C) Yalnız IV
D) I, II ve III E) II, III ve IV
2. Batı Türkistan'a egemen olan Karahanlılar saltanat kavgaları sonucu doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrılmış, Doğu Karahanlılara Moğol kökenli Karahıtaylar, Batı Karahanlılara ise bir Türk devleti olan Harzemşahlar son vermiştir.
Bu bilgilere bakılarak,
I. Bölgedeki Türk hakimiyeti sona ermiştir.
II. Moğollar Türk devletlerinin yıkılmasında etkili olmuştur.
III. "Ülke hanedanın ortak malıdır." anlayışı sürdürülmüştür.
IV. Ulusçuluk anlayışı gelişmemiştir. gibi yargılardan hangilerine varılamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I, II ve III
D) Yalnız IV E) I, II, III ve IV
3. Samanoğullarının İslam-İran özelliği Gazneliler Devleti üzerinde etkili olurken, Karahanlılar üzerinde bu etkinin daha az olduğu görülür.
Karahanlıların, Samanoğullarından Gaznelilere göre daha az etkilenmesinin nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Gaznelilerden uzak bir yerde kurulmuş olması
B) Gaznelilerin dikkatlerini Hindistan'a yöneltmeleri
C) Karahanlıların İslamiyet’i kabul etmiş olması
D) Gaznelilerle Karahanlılar arasında ortak sınırın bulunması
E) Karahanlılarda halkın çoğunluğunun Türk olması
4. 1055 yılında Abbasi Halifesi Kaim Bi Emrillah, Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey'den yardım istedi. Tuğrul Bey, askerleriyle Bağdat'a gelerek Büveyhoğullarını yendi ve halifeyi baskıdan kurtardı. Abbasi Halifesi yaptığı yardımlar nedeniyle Tuğrul Bey'e "doğunun ve batının hükümdarı" unvanını verdi. Hutbenin Tuğrul Bey adına okunmasını istedi.
Yalnızca bu bilgiler değerlendirilerek aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Selçuklular İslam dünyasının koruyuculuğunu üstlenmiştir.
B) Selçukluların başkenti Bağdat yakınlarındadır.
C) Türk hükümdarlar Abbasi halifelerine yardım etmiştir.
D) Abbasi halifeleri Selçuklu sultanları için dini lider durumundadır.
E) Abbasi halifesi, yönetimine tepki gösteren devletlerle mücadelede başarılı olamamıştır.
5. Büyük Selçuklular, hakimiyeti altında bulundurdukları yerli İran halkından bazılarını yönetimde önemli görevlere getirirken Türkmen beylerinin bir kısmını Anadolu'nun fethi için görevlendirmişlerdir.
Bu durumla ilgili olarak Büyük Selçuklu Devleti için aşağıdaki yargılardan hangisi savunulabilir?
A) Türk kültürü önemini kaybetmiştir.
B) Türkmenler yerleşik hayatı benimsememiştir.
C) Türkmenler devleti yıkmak için ayaklanmışlardır.
D) Yerli İran halkının yönetime katılması engellenmiştir.
E) Türkmenler devlet yönetimden uzak tutulmuştur.
6. Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu'da fetihlerde etkili olan komutanlar tarafından kendi adlarıyla Türk beylikleri kuruldu.
Aşağıdakilerden hangisi Malazgirt Savaşı'ndan sonra kurulan ilk Türk beyliklerinden biri değildir?
A) Saltukoğulları
B) Danişmentliler
C) Artukoğulları
D) Karesioğulları
E) Mengücekoğulları
7. Anadolu Selçukluları döneminde yapılan;
— Miryokefalon
— Yassıçemen
— Kösedağı
gibi savaşlar ve sonuçları dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi savunulamaz?
A) Bizans'ın Anadolu'yu geri alma umudu sona ermiştir.
B) Anadolu'daki Türk egemenliği kesinleşmiştir.
C) Anadolu Moğolların tehdidi altına girmiştir.
D) Bizans İmparatorluğu Türklere karşı Avrupa'dan yardım istemiştir.
E) Anadolu Türk siyasi birliği dağılmıştır.
8. Tarih yazarı Ibn Bibi "Alaattin Keykubat'ın ölümünden (1237) sonra 1284 yılına kadar Anadolu'da kimsenin boğazından tatlı şerbet geçmedi" diye yazmaktadır.
Bu bilgiye dayanarak;
I. I. Alaattin Keykubat sevilen bir hükümdardır.
II. XIII. yüzyıl Anadolu'nun görkemli bir dönemi olmuştur.
III. I. Alaattin Keykubat'tan sonra başka bir hükümdar tahta çıkmamıştır.
IV. Anadolu'nun zenginlik kaynakları I. Alaattin Keykubat'tan sonra azalmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II B) I ve IV C) III ve IV
D) I ve III E) II ve III
9. İslamiyet’i kabul eden Türkler; Kuran'ı öğrenmek için Arapça’yı ve hakimiyeti altına aldıkları İran bölgesindeki halka yakın olmak için Farsça’yı kullanmaya başlamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun sonuçlarından biri değildir?
A) Medreselerde eğitim dilinin Arapça olması
B) Türkçe’nin yabancı dillerin etkisi altına girmesi
C) Türk toplumlarının yerleşik yaşam biçimini benimsemesi
D) Türkçe’nin etkinliğini kaybetmeye başlaması
E) Türk bilim adamlarının Arapça ve Farsça eserler yazması
10. Ortaçağda Avrupa'da papalığın siyasi bir güç olduğuna kanıt olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Haçlı Seferleri'ni düzenlemesi
B) Günah bağışlama hakkına sahip olması
C) Aforoz yetkisini kullanması
D) Din adamı yetiştirmesi
E) Kilisede eğitim yaptırması
11. Türk-İslam devletlerinde dirlik sahibi, halktan belirlenmiş olan öşür miktarından fazlasını alamazdı. Böyle durumlarda halk Büyük Divan'a müracaat ederek hakkını arayabilirdi. Tımar sahibi hatalı bulunursa dirlik elinden alınırdı.
Bu uygulamanın amacı olarak, aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Ülkenin törelere göre yönetilmesini sağlamak
B) Kadıların yönetimde söz sahibi olmasına ortam hazırlamak
C) Türklerin yerleşik hayata geçmelerini kolaylaştırmak
D) Devlet otoritesini korumak
E) Sınıf farklılıklarını ortadan kaldırmak
12. Anadolu Selçuklu Devleti'nde;
- Kervanlara devlet sigortası uygulanırdı.
- Ticaret yolları üzerinde kervansaraylar yaptırıldı.
- Kervansaraylarda ayrım yapılmaksızın herkese eşit hizmet verilirdi.
Bu bilgilere bakılarak;
I. Ticaretin geliştirilmesine çalışılmıştır.
II. Hoşgörülü bir yönetim anlayışı vardır.
III. Bilimsel çalışmalar teşvik edilmiştir.
IV. Boğazlar üzerinde Anadolu Selçuklu Devleti'nin etkisi artmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) I ve III B) II ve IV C) I ve IV
D) II ve III E) III ve IV
CEVAP ANAHTARI________
1. D 2. A 3. E 4. B 5. E 6. D 7. D 8. B 9. C 10. A 11. D 12. E