202
OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II (1800-1900)
1. Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda yaşanan;
I. Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi'nin imzalanması
II. Hünkar İskelesi Antlaşmasının imzalanması
III. Tanzimat Fermanı'nın ilan edilmesi
IV. Kutsal yerler sorununun çözümlenmesi
gibi gelişmelerden hangilerinin İngiltere'nin desteğini sağlamak amacına yönelik olduğu savunulabilir?
A) I ve III B) II ve III C) III ve IV
D) I ve II E) II ve IV
2. Tanzimat Fermanı'nın ilan edilme amaçlarından biri de Avrupalı devletlerin desteğini kazanmaktır.
Aşağıdaki sorunlardan hangisinin çözümlenmesi Osmanlı Devleti'nin bu amacına ulaştığını kanıtlar?
A) Dış borçlar
B) Yemen ayaklanması
C) Kapitülasyonlar
D) Boğazlar
E) Yeniçeri ordusunun kaldırılması
3. Osmanlı Devleti ile Rusya arasında;
- 1711 Prut Savaşı'ndan önce İsveç kralının Osmanlılara sığınması,
- 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı öncesinde Lehlilerin Osmanlılara sığınması,
- 1853-1856 Kırım Savaşı öncesinde Macar mültecilerinin Osmanlılara sığınması
gibi sorunlar yaşanmıştır.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdaki sonuçlardan
hangisi çıkarılamaz?
A) Osmanlı Devleti ile Rusya arasında savaşlar olmuştur.
B) Mülteciler, Osmanlı Devleti'ni Rusya'ya karşı savaşa kışkırtmıştır.
C) Osmanlı Devleti Ruslardan kaçanlar için güvence olmuştur.
D) Rusya'nın çıkarları ile Osmanlı Devleti'nin çıkarları birbirleriyle çatışmaktadır.
E) Mülteciler sorunu Osmanlı Devleti ile Rusya'nın savaşmasında etkili olmuştur.
4. Tanzimat Fermanı (1839) ile uygulamaya konulan;
I. Herkesin mal ve can güvenliği sağlanacak
II. Vergiler herkesin gelirine göre alınacak
III. Kanun karşısında herkes eşit sayılacak
IV. Devlet memurları sadece hazineden maaş alacak
gibi düzenlemeler aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilemez?
A) Rüşvetin önlenmeye çalışıldığı
B) Mülkiyet hakkının güvenceye alındığı
C) Halkın devlet yönetiminde söz sahibi olduğu
D) Vergi adaletinin sağlanmaya çalışıldığı
E) Hukuk devleti olma yolunda adım atıldığı
5. Kırım Savaşı'nda İngiltere ve Fransa; Rusya'nın Karadeniz'deki savaş filosu ve tersanelerini etkisiz kılmakta gösterdiği çabayı kara savaşlarında göstermemiştir.
Bu durumun nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Hıristiyan bir devlet olan Rusya'ya fazla zarar vermek istememeleri
B) Rusların çok güçlü kara kuvvetlerinden çekinmeleri
C) Batı kamuoyunun tepkisinden çekinmeleri
D) Osmanlıların güçlenmesinden çekinmeleri
E) Rusya'nın Akdeniz'e inmesini engellemekle yetinmeleri
6. Kırım Savaşı'ndan sonra imzalanan Paris Antlaşması'nın bazı maddeleri şunlardır:
I. Osmanlı Devleti bir Avrupa devleti sayılacak
II. Islahat Fermanı'nın uygulanmasına Avrupa devletleri karışmayacak
III. Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğü Avrupalı devletler tarafından garanti altına alınacak
IV. Eflak ve Boğdan'ın özerkliği Avrupa devletlerinin koruması altında olacak
Bunlardan hangileri, Osmanlı Devleti'nin "kendi topraklarını koruyamayacak kadar güç yitirdiğinin" kanıtıdır?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve III E) II ve IV
7. Islahat Fermanı'nın hazırlanma amacı, Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışmasını engellemek idi. Ancak bu ferman Osmanlı Devleti'nin içişlerine daha çok karışmalarına yol açmıştır.
Bu duruma neden olarak fermanın aşağıdaki özelliklerinden hangisi gösterilebilir?
A) Azınlıklara yönelik olarak hazırlanması
B) Paris Konferansı'nda batılı devletlerin onayına sunulması
C) Avrupa'daki gelişmelerden etkilenmiş olması
O) Tanzimat Fermanı'nı tamamlayıcı nitelik taşıması E) Padişahın onayıyla yayınlanmış olması
8. Bilgi: Paris Antlaşması'na göre, Rusya Karadeniz'de savaş gemisi ve tersane bulundurmayacaktı. Ayrıca Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğü Avrupa devletlerinin garantisi altında olacaktı.
Durum : Fransa 1870'de Almanya ile yaptığı savaşta yenilince bu garanti işlerliğini kaybetti.
Bilgi ile durum birlikte değerlendirildiğinde aşağıdakilerden hangisinin durumun sonucu olarak ortaya çıktığı savunulabilir?
A) Yeni Osmanlıların isteği ile meşrutiyetin ilan edilmesi
B) Düyun-u Umumiye İdaresi'nin kurulması
C) Islahat Fermanı'nın yayınlanması
D) Rusya'nın Karadeniz'in tarafsızlığı maddesini tanımadığını açıklaması
E) Fransızlara verilen kapitülasyonların kaldırılması
9. İngiltere ve Fransa'nın XIX. yüzyılda görülen;
I. Kendi uygarlıklarını Osmanlı Devleti'ne benimsetme
II. Osmanlı Hıristiyanlarının haklarını yetersiz bularak artırılmasını sağlama
III. Osmanlı Devleti'ne Rusya'nın baskı yapmasını engelleme
IV. Ulusçuluk akımının Osmanlı ülkesinde yayılmasına neden olma
gibi girişimlerinden hangilerinin, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki parçalanma ve çöküşü hızlandırmaya yönelik olduğu söylenebilir?
A) II ve IV B) III ve IV C) I ve III
D) I ve II E) I ve IV
10. 1876'da İstanbul'da; Balkanlarda çıkan ayaklanmaları görüşmek üzere Rusya, İngiltere, Avusturya, Fransa ve Osmanlı Devleti'nin katılımıyla bir konferans toplandı. Osmanlılar konferans toplanmadan önce Kanun-i Esasi çalışmalarını bitirmişlerdi. Konferans toplantı halinde iken meşrutiyet ilan edildi.
Bu bilgilere göre, Osmanlı Devleti'nin;
I. Avrupa devletlerinin içişlerine karışmasını önlemek
II. Padişahın yetkilerini kısıtlamak
III. Devletin dağılmasını engellemek
IV. Balkan halkının bağımsızlık kazanmasını sağlamak
gibi politikalardan hangilerini gerçekleştirmek istediği savunulabilir?
A) I ve III B) II ve III C) II ve IV
D) I ve II E) III ve IV
11. Kanun-i Esasi'nin ilanı ile Mebusan Meclisi açılmış ve Osmanlı halkı seçme ve seçilme hakkını kullanarak padişahın yanında yönetime katılmıştır.
Bu durum, Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisinin gelişmeye başladığının kanıtıdır?
A) Teokratik devlet düşüncesinin
B) Hukuk devleti anlayışının
C) Ulusal devlet düşüncesinin
D) Laik devlet anlayışının
E) Halk egemenliği düşüncesinin
12. 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı sonunda imzalanan S Berlin Antlaşması ile Bosna-Hersek; Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun yönetimine, Makedonya ise Osmanlılara bırakıldı.
Bu kararların amacı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Türklerin göç etmesini sağlamak
B) Boğazların güvenliğini sağlamak ;
C) Yunanistan'ın güçlenmesine engel olmak
D) Rusya'nın Akdeniz ile bağlantısını kesmek
E) Haydarpaşa-Bağdat demiryolu için elverişli ortam hazırlamak
CEVAP ANAHTARI________
1. A 2. D 3. B 4. C 5. E 6. C 7. B 8. D 9. A 10. A 11. E 12. D