201
OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II (1800-1900)
1. Osmanlı Devleti 3 Kasım 1839' da Tanzimat Fermanı'nı ilan ederek yaşadığı bazı sorunlardan kurtulmak istedi.
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Fermanı'nın ilanı ile gerçekleştirilmesi düşünülen amaçlardan biri olarak gösterilemez?
A) Avrupa devletlerinin içişlerine karışmasını önlemek
B) Avrupalı devletlerin desteğini sağlamak
C) Devletin parçalanma ve dağılmasını engellemek
D) Halkın sosyal yapısında yenilikler yaparak çağdaşlaşmayı sağlamak
E) Halkın yönetime katılmasını sağlamak
2. Osmanlı Devleti'nde 1839'da ilan edilen Tanzimat Fermanı'nın;
• Herkesin can, mal ve namus güvenliğinin sağlanacağı
Mahkemelerin herkese açık olacağı, kimsenin yargılanmadan ceza almayacağı
gibi maddelerine bakılarak, aşağıdakilerden hangisinin gerçekleştirilmek istendiği söylenebilir?
A) Özel mülkiyet hakkının tanınması
B) Halkın yönetime katılması
C) Ayanların varlığının tanınması
D) Hukukun üstünlüğü ilkesinin benimsenmesi
E) Padişahın tek otorite olduğunun kabul edilmesi
3. Tanzimat Fermanı'na göre;
I. Halkın can ve mal güvenliği devlet garantisine alınacaktı.
II. Kanun karşısında herkes eşit olacaktı.
III. Vergiler herkesin gelirine göre alınacaktı.
IV. Askerlik vatan görevi olarak kabul edilecekti.
Bu bilgilere göre, fermanda aşağıdakilerden hangisiyle ilgili çalışmalara değinilmediği söylenebilir?
A) Yönetim biçimi B) Adalet
C) Mali durum D) Mülkiyet hakkı
E) Askerlik
4. Kırım Savaşının,
I. Mülteciler sorunu
II. Rusya'nın Akdeniz'e inme düşüncesi
III. Kutsal yerler sorunu
gibi nedenlerinden hangileri, Rusya'nın Osmanlı egemenliğinde yaşayan Ortodokslar üzerindeki etkisini artırma amacı ile ilgilidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
5. İngiltere ve Fransa, Kırım Savaşı'nda Rusya'ya karşı Osmanlıları desteklemiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, İngiltere ve Fransa'nın Osmanlıları desteklemesinin en önemli nedenidir?
A) Rusların Ege Adalarını ele geçirmesi
B) Londra Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanması
C) Islahat Fermanı'nın hazırlanması
D) Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi'nin yürürlüğe girmesi
E) Rusya'nın Akdeniz ve boğazlarda etkisini artıracağı düşüncesi
6. 1856 Islahat Fermanı'nda yer alan hükümlerden bazıları şunlardır:
I. Kilise mallarına dokunulmaması
II. Azınlıklar için batı türü mahkemeler kurulması
III. Müslüman olmayanların askerlik karşılığı bedel ödeyebilmesi
IV. Müslüman olmayanların da banka ve şirket kurabilmesi
Bu maddelere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisi savunulabilir?
A) Hukuk birliğinin sağlanmasına çalışılmıştır.
B) Ferman yalnızca azınlıklar düşünülerek hazırlanmıştır.
C) Ekonomik hayatın canlandırılması amaçlanmıştır.
D) Müslümanlar ile gayr-i Müslimler arasındaki ayrılığa son vermeye yöneliktir.
E) Ferman Avrupalı devletlerin beklentileri dikkate alınmadan hazırlanmıştır.
7. 1856 Paris Antlaşması'nın,
I. Osmanlı Devleti Avrupa devletler hukukundan yararlanacaktır.
II. Eflak ve Boğdan'a özerklik tanınacak, bu durum Avrupalı devletlerin garantisi altında olacaktır.
III. Osmanlı Devleti ve Rusya Karadeniz'de savaş gemisi bulundurmayacaktır.
IV. Boğazlar üzerindeki Osmanlı egemenliği devam edecektir.
hükümlerinden hangileri, Osmanlı Devleti açısından olumsuz nitelik taşımaktadır?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve IV E) I ve III
8. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı aydınlarının Avrupa'daki demokrasi alanındaki gelişmelerden etkilendiklerinin göstergesidir?
A) Azınlıkların da askerlik görevi yapmalarını savunmaları
B) Islahat Fermanı'nın yayınlanmasını sağlamaları
C) Ayanlarla Sened-i Ittifak'ın imzalanmasını sağlamaları
D) Padişahın otoritesinin bir meclis tarafından sınırlandırılmasına çalışmaları
E) İltizam sisteminin kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapmaları
9. Kanun-i Esasi'de yer alan;
I. Mebuslar Meclisi üyelerinin 4 yıl için seçilmesi
II. Padişahın meclisi açma kapama yetkisini elinde bulundurması
III. Antlaşmaların padişah ile birlikte meclis tarafından onaylanması
IV. Ayan Meclisi üyelerinin padişah tarafından seçilmesi
V. Bakanların meclise karşı sorumlu tutulması
kararlarından hangilerinin padişahın yetkilerini kısıtladığı söylenebilir?
A) III ve V B) I ve III C) II ve IV
D) II ve V E) I ve V
10. Aşağıdakilerden hangisi 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'nın nedenlerinden biri değildir?
A) Panislavizm hareketinin yaygınlaşması
B) Balkan uluslarının ayaklanması
C) Boğazların bir komisyon tarafından yönetilmesi
D) İngiltere'nin Osmanlı Devleti'ni Rusya karşısında yalnız bırakması
E) Osmanlı Devleti'nin İstanbul ve Londra Konferansı kararlarını reddetmesi
11. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra İngiltere, Osmanlı Devleti ile anlaşarak Kıbrıs'a yerleşti.
İngiltere Kıbrıs'a yerleşme gerekçesi olarak aşağıdakilerden hangisini göstermiştir?
A) Düyun-u Umumiye borçlarını denetlemek
B) Osmanlı Devleti'nden savaş tazminatı almak
C) Sırbistan'ın bağımsızlığını sağlamak
D) Osmanlı topraklarını Rus saldırısına karşı korumak
E) Bulgaristan'ın kurulmasına karşı Akdeniz'in güvenliğini sağlamak
12. 1897'de çıkan Osmanlı-Yunan savaşında Osmanlı ordusu üstünlük sağlayarak Atina üzerine yürüdü. Avrupa devletlerinin işe karışması üzerine savaş durdu. 1897'de yapılan bir antlaşma ile taraflar savaş öncesindeki sınırlarına çekilirken Girit'e özerklik verildi.
Bu bilgiye göre;
I. Osmanlı Devleti savaşta elde ettiği başarıyı siyasi alanda gösterememiştir.
II. Osmanlı Devleti her bakımdan güçlü bir devlettir.
III. Avrupa devletleri Yunanlılardan yana tutum izlemiştir.
yargılarından hangileri ileri sürülemez?
A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III
D) I ve III E) Yalnız II
CEVAP ANAHTARI________
1. E 2. D 3. A 4. C 5. E 6. B 7. B 8. D 9. A 10. C 11. D 12. E
OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II (1800-1900)
1. Osmanlı Devleti'ne karşı Rusya ile birlikte savaşan Avusturya 1791'de Ziştovi Antlaşması'nı imzalayarak savaştan çekildi.
Avusturya'nın savaştan çekilmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Rusya ile anlaşmazlığa düşmesi
B) Fransız ihtilali'nin ülkesindeki etkilerinden çekinmesi
C) Ülkesinde iç isyanların çıkması
D) Savaşta başarısız olması
E) Gelir kaynaklarının giderek azalması
2. III. Selim yapılması düşünülen ıslahatlar konusunda devlet adamlarından raporlar istedi. Devlet adamlarının raporları genellikle askeri alanda ıslahat yapılmasını öngörmekte idi.
Islahat isteklerinin askeri alanda yoğunlaşmasının nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Fransız İhtilali'nin Balkanlarda etkili olması
B) Ulema sınıfının yeniliklere karşı direnmesi
C) Fransa'nın Mısır'ı işgal etmesi
D) Savaşlarda başarısız sonuçlar alınması
E) Kara Mühendishanesi'nin açılması
3. - Venedik Cumhuriyeti'nin 1797'de Fransa ile
Avusturya arasında paylaşılması üzerine Fransa, Balkanlarda Osmanlı Devleti'ne komşu oldu.
Bu durum Fransa'yı Osmanlı topraklarının ele geçirilmesinde etkili bir konuma getirdi.-Napolyon, Fransa'nın bu politikasını Balkanlarda uygulamak yerine Ortadoğu'da uygulamayı tercih ederek 1798'de Mısır'a asker çıkardı.
Napolyon'un bu tutumu aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Fransız İhtilali fikirlerini yaymak istemesi
B) Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki egemenliğini tanıması
C) Rusya'nın Balkanlardaki gücünden çekinmesi
D) Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda daha güçlü olması
E) Mısır'ın jeopolitik konumundan yararlanmak istemesi
4. III. Selim döneminde yapılan ıslahat çalışmalarından bazıları şunlardır;
I. Nizam-ı Cedit ordusu kurulmuştur.
II. Okullarda yabancı dil olarak Fransızca okutulmuştur.
III. Avrupa başkentlerinde sürekli elçilikler açılmıştır.
Bunlardan hangilerinin ıslahat çalışmalarına yeniçerilerin tepki göstermesine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
5. Bilgi : Rusya XIX. yüzyıl boyunca Akdeniz'e inmek için çalıştı.
Durum : Amerika'daki kolonilerinin bağımsızlığını tanımak zorunda kalan İngiltere için Hindistan'daki sömürgelerinin önemi artmıştı.
Bilgi ile durum birlikte değerlendirildiğinde, İngiltere'nin XIX. yüzyılda, Akdeniz ile ilgili gelişmelerde Osmanlı Devleti'ni desteklemesinin nedeni aşağıdakilerden hangisi olur?
A) Osmanlı topraklarındaki Hıristiyan halkı korumak
B) Osmanlı donanmasını güçlendirmek
C) Rusya'yı Akdeniz'den uzaklaştırabilmek
D) Osmanlı maliyesini denetim altına almak
E) Akdeniz ticaretini canlandırabilmek
6. - Osmanlı Devleti 1805'te İngiltere ve Rusya'nın
karşı çıkmasına rağmen Fransa'daki Napolyon'un imparatorluğunu tanımış ve Fransa'nın isteğiyle Boğazları Rusya'ya kapatmıştır.
- Bu nedenle 1806'da başlayan Osmanlı-Rus savaşından yararlanan Napolyon, Rusya'yı yenilgiye uğratmış ancak bu devlet ile Osmanlı topraklarının paylaşımı konusunda anlaşmaya varmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu bilgilerden çıkarılabilecek bir sonuç değildir?
A) Osmanlı Devleti Avrupa devletleri ile ilişkilerinde denge arayışındadır.
B) Devletlerarası ilişkiler koşullara göre değişmektedir.
C) Osmanlı toprakları XIX. yüzyılda stratejik önemini kaybetmiştir.
D) Fransa kendi çıkarları için Osmanlı dostluğundan vazgeçmiştir.
E) Boğazlar, Osmanlı Devleti ile Rusya arasında savaş nedeni olmuştur.
7. Osmanlı Devleti egemenliğinde yaşayan azınlıklar, Fransız İhtilali'nin etkisiyle XIX. yüzyıl başlarından itibaren ayaklanmış ve bağımsız devlet kurmak istemişlerdir.
Bu bilgi aşağıdakilerden hangisinin kanıtı olamaz?
A) Fransız ihtilali başka devletleri de etkilemiştir.
B) Osmanlı Devleti çokuluslu bir devlettir.
C) Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda parçalanma süreci yaşamıştır.
D) Fransız İhtilali sömürgecilik anlayışının gelişmesini sağlamıştır.
E) Osmanlı Devleti eski gücünü kaybetmiştir.
8. 1806-1812 Osmanlı-Rus savaşı sonunda imzalanan Bükreş Antlaşması ile Osmanlı ülkesinde yaşayan Sırplara bazı ayrıcalıklar tanınmıştı.
Bu bilgiye göre;
I. Osmanlı Devleti Rusya'dan güçsüzdür.
II. Rusya Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışmaktadır.
III. Osmanlı ülkesinde yaşayan azınlıkların din hürriyeti yoktur.
IV. Osmanlı Devleti içerisinde en zengin olan azınlık grubu Suplardır.
yargılarından hangileri kesin olarak doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve IV E) I ve II
9. 1829 Edime Antlaşması ile ortaya çıkan;
- Yunanistan'ın bağımsızlığının tanınması
- Eflak-Boğdan'a ayrıcalık ve Sırbistan'a özerklik verilmesi
gibi gelişmelerin Osmanlı Devleti üzerindeki olumsuz etkisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Balkanlardaki diğer azınlıkların ayaklanmasına ortam hazırlandı.
B) Viyana Kongresi kararları uygulandı.
C) Kavalalı Mehmet Ali Paşa ayaklanması çıktı.
D) Sened-i İttifak imzalandı.
E) Sırbistan bağımsız oldu.
10. Osmanlı Devleti Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'nın ayaklanmasını bastıramayınca önce İngiltere ve Fransa'dan, beklediği yanıtı alamayınca da Rusya'dan yardım istedi.
Bu gelişmelere bakarak Osmanlı Devleti için;
I. İstediği devletten yardım alabilmektedir.
II. İç sorunlarıyla baş edebilecek durumda değildir.
III. Devletlerarası ilişkilerde etkili bir devlet konumundadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) Yalnız III E) I ve III
11. Osmanlı Devleti, Kavalalı Ayaklanması sırasında yardım aldığı Rusya ile 1833' te Hünkar İskelesi Antlaşması'nı imzaladı. Bu antlaşmaya göre, Rusya savaşa girerse Osmanlı Devleti boğazları diğer devletlere kapatacaktı.
Aşağıdakilerden hangisi, Hünkar İskelesi Antlaşmasının sonuçları arasında gösterilemez?
A) Boğazların Avrupa sorunu haline gelmesi
B) Rusya'nın kendini güvenceye alması
C) Avrupalı devletlerin tepki göstermesi
D) Boğazlarda Osmanlı egemenliğinin zayıflaması
E) Rus ticaret gemilerinin boğazlardan geçiş hakkı elde etmesi
12. Aşağıdakilerden hangisi II. Mahmut'un merkezi otoriteyi güçlendirmek amacıyla yaptığı çalışmalardan biridir?
A) Avrupa'ya öğrenci göndermek
B) Ayanlarla mücadele etmek
C) İstanbul’da ilköğretimi zorunlu hale getirmek
D) Karantina teşkilatını kurmak
E) Fes giyilmesini kabul etmek
CEVAP ANAHTARI________
1. B 2. D 3. E 4. A 5. C 6. C 7. D 8. E 9. A 10. B 11. E 12. B